Nguyên nhân thường gặp nhất gây tràn khí màng phổi là chấn thương lồng ngực. Chẳng hạn như xương sườn bị gãy có thể đâm vào phổi. Ngoài ra, những vết thương xuyên thấu từ đạn, dao, hoặc những vật nhọn khác có thể đâm thủng phổi trực tiếp.
Đôi khi, một người rất cao và gầy dễ bị tràn khí màng phổi tự phát. Trong trường hợp này, phổi có thể bị xẹp do một chấn thương nhỏ hoặc thậm chí không có chấn thương nào cả. Những yếu tố nguy cơ khác bao gồm hút thuốc lá và sử dụng hoặc lạm dụng những loại thuốc kích thích.
Tràn khí màng phổi tự phát
- Đây là tình trạng tràn khí màng phổi gây xẹp phổi mà không có tổn thương hay chấn thương nhìn thấy được.
- Một túi nhỏ chứa đầy khí bên trong phổi có thể vỡ ra và làm khí len vào khoang màng phổi gây tràn khí màng phổi tự phát. Những trường hợp này xuất hiện ở những bệnh nhân cao và gầy do hình dạng của phổi và lồng ngực của họ nên có khuynh hướng dễ bị dị tật này hơn.
- Khó thở và đau nhói, dữ dội có thể xuất hiện ở những người có vẻ ngoài khỏe mạnh.
- Những người hút thuốc lá dễ có nguy cơ bị tràn khí màng phổi tự phát hơn.
- Những loại thuốc kích thích được hít sâu và mạnh vào phổi có thể gây ra nguy cơ tràn khí màng phổi cao hơn.
- Chấn thương trực tiếp vào thành ngực do vết thương xuyên thấu.
- Chấn thương cũng có thể là do những thủ thuật dùng để chẩn đoán và điều trị của các bác sĩ, chẳng hạn như dùng kim hút dịch ra khỏi khoang màng phổi, sinh thiết phổi, hoặc đưa một catheter tĩnh mạch lớn vào tĩnh mạch gần cổ.
- Xẹp phổi có thể là biến chứng của những bệnh sau:
- Hen phế quản
- Xơ nang
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), chẳng hạn như khí phế thũng hoặc viêm phế quản mạn.
- Viêm phổi mạn tính do Pneumocystis carinii, là một bệnh nhiễm trùng cơ hội của phổi thường gặp ở những bệnh nhân bị AIDS.
- Đau nhói, dữ dội ở ngực và tăng lên khi thở hoặc hít vào sâu. Đây là tình trạng viêm màng phổi, do sự kích thích của các đầu tận dây thần kinh trong màng phổi. Có một điều thú vị là bản thân nhu mô phổi không có chứa đầu tận dây thần kinh nào cả.
- Cơn đau có thể lan đến vai và/hoặc sau lưng.
- Có thể bệnh nhân bị ho khan do sự kích thích của cơ hoành.
- Trong trường hợp tràn khí màng phổi áp lực, có thể có những dấu hiệu của tim mạch và shock. Tình trạng này sẽ gây nguy hiểm tính mạng tức thời.
- Các tĩnh mạch lớn ở cổ sẽ nổi lên, hoặc da sẽ chuyển sang màng xanh do thiếu oxy (chứng xanh tím). Mạch nhanh và huyết áp tụt. Bệnh nhân sẽ cảm thấy bồn chồn và có thể nói khó. Nếu trong vòng vài phút kế tiếp vẫn không được điều trị, bệnh nhân sẽ bị mất ý thức, shock và tử vong.
- Khám lồng ngực bằng cách dùng ống nghe và gõ có thể giúp gợi ý đến tình trạng tràn khí màng phổi. Trong trường hợp tràn khí màng phổi áp lực, những dấu hiệu sau có thể xảy ra:
- Huyết áp sẽ giảm do giảm cung lượng tim.
- Xanh tím do mô thiếu oxy.
- Giảm ý thức do hạ huyết áp, giảm oxy máu.
- Bác sĩ sẽ chẩn đoán xác định với X quang ngực:
- Tràn khí màng phổi rất nhẹ có thể bị bỏ sót ở những phim X quang thường quy.
- Bác sĩ có thể chụp nhiều phim, bao gồm phim X quang lúc thở ra tối đa, hoặc thậm chí chụp CT ngực để tìm hình ảnh xẹp phổi.
Tại nhà
Không có cách điều trị tại nhà cho tình trạng tràn khí màng phổi.
Làm dịu triệu chứng: Tràn khí màng phổi đơn giản có thể được làm dịu lại bằng cách kê một cái gối mềm ở thành ngực ở những trường hợp bị xẹp phổi do gãy xương sườn từ những chấn thương cùn để nẹp vết gãy lại và làm giảm đau mỗi khi thở. Không nên gõ vào xương sườn hoặc thành ngực vì nó có thể làm hạn chế hô hấp và làm tình trạng bệnh trở nên xấu hơn.
Tại bệnh viện
Tràn khí màng phổi áp lực
- Tràn khí màng phổi áp lực được điều trị bằng cách dùng kim nối với ống bơm rồi chọc vào lồng ngực để rút khí ra ngoài.
- Cách điều trị lâu dài là đặt một ống nhựa vào bên trong lồng ngực qua một đường rạch nhỏ gần nách rồi gắn với máy hút có nước. Cần phải giữ ống ở lồng ngực vài ngày trước khi lấy nó ra ngoài.
- Tràn khí màng phổi đơn thuần thường có cách điều trị tương tự với tràn dịch màng phổi do áp lực với ống dẫn lưu và cần phải nhập viện.
- Nếu vùng phổi xẹp nhỏ và không thể nở ra trở lại được, bác sĩ có thể thử thực hiện một số kỹ thuật hít khác nhau với 100% oxy để làm cho phần phổi bị xẹp dãn nở ra trở lại một cách tự phát.
- Có thể đặt một catheter nhỏ vào lồng ngực và rút khí ra ngoài bằng các kỹ thuật hút sử dụng ống bơm tiêm và van 3 chiều.
- Nếu phổi đã bị xẹp nhiều lần hoặc xẹp mạn tính, có thể cần phải dùng phẫu thuật hoặc phương pháp hóa học để làm màng phổi dính vào thành ngực (thủ thuật gây dính màng phổi), những thủ thuật này cần có sự tham dự của các bác sĩ chuyên khoa.
- Phòng ngừa
Chủ yếu là phòng tránh những yếu tố nguy cơ. Chẳng hạn như nếu bạn đang có nguy cơ bị tràn khí màng phổi, bạn nên tránh hút thuốc lá để ngăn ngừa khả năng bị tràn khí màng phổi tự phát.
Tiên lượng - Tiên lượng của những bệnh nhân bị tràn khí màng phổi phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó.
- Đối với những trường hợp tràn khí màng phổi tự phát thì bệnh nhân sẽ bị gia tăng nguy cơ bị xẹp phổi lần nữa trong tương lai.
- Nếu không có áp lực, tình trạng này sẽ được điều trị dễ dàng bằng cách loại bỏ khí ra ngoài làm phổi nở ra trở lại và quay lại chức năng phổi bình thường sau vài ngày.
- Tràn khí màng phổi áp lực có thể gây đe dọa mạng sống và tử vong.
- Một số trường hợp sẽ gây xơ sẹo màng phổi sau khi điều trị và gây ra những cơn đau ngực nặng, khu trú và cách quãng trong một thời gian ngắn.
- Thông thường, khi tràn dịch màng phổi đã được chữa lành, sẽ không gây ra một hậu quả về lâu dài nào đối với sức khỏe. Tuy nhiên, tràn khí màng phổi tự phát có thể tái phát ở khoảng trên 50% bệnh nhân.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét